Materiał powstał we współpracy z Leonardo
Takie loty wykonywane są nie tylko w strefach konfliktów zbrojnych, ale również podczas likwidacji szkód wynikających z klęsk żywiołowych, czy agresywnego zachowania nielegalnej migracji. Przykładem tego są próby forsowania wschodniej granicy Polski. Śmigłowce operujące w strefie gdzie dochodzi do konfliktów z użyciem broni są dodatkowo narażane na niebezpieczeństwo ataku. Dlatego śmigłowce zarówno do zastosowań cywilnych, jak i militarnych wyposażane są szereg systemów i podsystemów, które mają wspomagać nawigację w każdych warunkach i zwiększać bezpieczeństwo lotu, a w trakcie konfliktów zbrojnych ich przetrwanie.
Śmigłowce wielozadaniowe wykorzystywane są do zadań patrolowo-rozpoznawczych, także na granicy, w tym w działaniach ochronnych zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, w misjach zagranicznych koordynowanych przez Agencję Frontex, biorą też udział w akcjach poszukiwawczo-ratowniczych i wielu innych - w warunkach pokoju i konfliktu zbrojnego. Są jednym z filarów obrony narodowej. Operacje realizowane są w różnych warunkach pogodowych, w dzień i w nocy.
Bezpieczeństwo śmigłowców jest w centrum uwagi Leonardo, dlatego wysiłek wkładany w ich projektowanie, a także wszelkich systemów pokładowych przyczynia się do zwiększenia przeżywalności śmigłowców zarówno wojskowych jak i użyteczności publicznej, a tym samym zdolności realizowania zadań. Platformy śmigłowcowe Leonardo są projektowane z uwzględnieniem odporności płatowca na wypadek zderzenia, wysokiej tolerancji na uszkodzenia i zdolności przeciwdziałania zagrożeniom (samoobrony), a także wyjątkowej zdolności przekładni do pracy na sucho. Systemy i podsystemy elektroniczne mają wspomagać nawigację, przeciwdziałać wielu zagrożeniom, a ich ciągły rozwój i analiza danych misji prowadzi do dalszego rozwoju i utrzymywania wiodącej pozycji technologicznej.
Laserowy system monitorowania i wykrywania przeszkód dla zapewnienia bezpiecznego toru lotu śmigłowca
Leonardo jest producentem nowej generacji laserowych systemów antykolizyjnych podwójnego zastosowania (dla śmigłowców użyteczności publicznej i wojskowych), który szybko wykrywa obecność małych przeszkód na torze lotu, takich jak kable o średnicy zaledwie 5 mm, filary i konstrukcje, umożliwiając załodze na czas zmianę wysokości lub kierunku lotu.
Wsparcie nawigacyjne działa jak radar-laser (LADAR), bezpiecznie skanując obszar wokół toru lotu, aby zebrać w czasie rzeczywistym informacje o środowisku, terenie i przeszkodach. Informacje są następnie przetwarzane w celu identyfikacji i klasyfikacji wszelkich przeszkód oraz zapewnienia w odpowiednim czasie ostrzeżeń dźwiękowych i wizualnych. Aby zapewnić pilotowi maksymalną świadomość sytuacyjną w różnych warunkach lotu, działanie systemu jest zoptymalizowane pod kątem lotu na każdej wysokości przelotowej lub do podejścia z mniejszą prędkością podczas zawisu.
Miysis DIRCM – Bezpieczny powrót do domu
Miysis DIRCM – Directed Infrared Countermeasures, czyli bezpośrednie środki przeciwdziałania systemom działającym w podczerwieni to najbardziej zaawansowany na świecie operacyjny system pokładowy do ochrony śmigłowców i samolotów. DIRCM zapewnia ochronę statków powietrznych poprzez obezwładnianie głowicy poszukiwawczej wrogiego pocisku nagłym i potężnym strumieniem zakodowanej energii laserowej. Leonardo posiada rozwijaną przez kilka dziesięcioleci wiedzę, zarówno w zakresie technologii laserowej, jak i zaawansowanej dokładności celowniczej. Nie chodzi tylko o zapewnienie ochrony statku powietrznego w dowolnym momencie lotu pocisku, ale o posiadanie systemu, który może zneutralizować zagrożenie od razu w momencie jego uruchomienia. To właśnie może zrobić Miysis. Wrogi pocisk od momentu jego wystrzelenia, zanim jeszcze zacznie kierować się w stronę statku powietrznego, natychmiast jest zakłócany i neutralizowany.
Aby sprostać zagrożeniom, szczególnie biorąc pod uwagę systemy operujące w podczerwieni, istnieje pilna potrzeba udoskonalenia tradycyjnego podejścia. Już dziś śmigłowce Leonardo wyposażone są w zaawansowany system samoobrony (Defensive Aids System, DAS), który obejmuje radarowy odbiornik ostrzegawczy, czujnik ostrzegający o pociskach rakietowych i laserowy odbiornik ostrzegawczy, ale także dipole i flary.
Dla przeciwdziałania najbardziej zaawansowanym zagrożeniom, armie potrzebują nowego poziomu obrony, aby zapewnić skuteczne prowadzenie operacji na linii frontu i bezpieczny powrót personelu do domu. Jednym z największych zagrożeń dla śmigłowców są przenośne systemy obrony powietrznej (MANPADS). Broń ta jest dostępna w dużej liczbie, można ją wystrzelić niemal z każdego miejsca, ma wysoką skuteczność, a pocisk może dotrzeć do celu w ciągu zaledwie kilku sekund.
Złożoność systemów obronnych, ich interoperacyjność wydaje się być kluczowym czynnikiem sukcesu na nieprzewidywalnym polu walki, czego dowodem są obecne konflikty zbrojne. Ponadto ważna jest także integracja różnych systemów obronnych na platformie, co może być również możliwe dzięki otwartej architekturze niektórych rozwiązań, jak proponuje Leonardo w przypadku swojego Miysis DIRCM.
Wielowymiarowe podejście Leonardo do przeżywalności platform śmigłowcowych
W centrum uwagi Leonardo przy projektowaniu platform śmigłowcowych leży ich przeżywalność na polu walki. Od samego początku są one projektowane tak, aby sprostać szerokiej gamie wymagających zadań. Oprócz powyżej zaprezentowanych dwóch rozwiązań tj. Miysis DIRCM i LOAM-V2, Leonardo zapewnia wielowymiarowe podejście do zapewnienia przeżywalności śmigłowców na polu walki - obejmuje to odporność na zderzenia potwierdzoną testami, niską podatność na ostrzał z broni strzeleckiej – poprzez bezpieczne oddzielenie systemów już na etapie projektowania i zapewnienie redundancji systemów krytycznych, a także ochrony balistycznej kluczowych systemów oraz kokpitu, kabiny i układu paliwowego. Łopaty wirnika i przekładnia są odporne pod względem balistycznym – udowodniono, że łopaty wirnika głównego i ogonowego wytrzymują uderzenie pociskiem kalibru 12,7 mm i gwarantują bezpieczny lot przez 90 minut po uderzeniu, a przekładnia główna może pracować przez 30–60 minut na sucho (w zależności od typu platformy) po całkowitej utracie oleju, co równa się zwykle wystarczająco długiemu czasowi bezpiecznego lotu.
Wszystkie wyżej wymienione możliwości mogą się różnić w zależności od platformy i zawsze zależą od wyboru użytkownika. Dostępnych jest wiele opcji w zależności od misji początkowo przewidzianych dla danego śmigłowca, ale platformy mogą być poddawane modernizacjom, aby na bieżąco odpowiadać na pojawiające się potrzeby ich użytkowników. W tym kontekście warto wspomnieć, że zakłady śmigłowcowe PZL-Świdnik, będące strategicznym partnerem przemysłowym Sił Zbrojnych, są odpowiedzialne za przyszłe modernizacje polskich śmigłowców AW149, tak aby flota była jak najlepiej dostosowana do nowych wymagań operacyjnych.
Materiał powstał we współpracy z Leonardo