Silniki Pratt & Whitney F-100. 50 lat dążenia do perfekcji

Produkowane przez Pratt & Whitney silniki F-100 stanowią serce globalnej floty samolotów F-16 od ponad 50 lat. Część tej historii związana jest z Polską.

Publikacja: 04.09.2024 01:06

Pomimo swojego wieku konstrukcja F-100 nadal nie wyczerpała wszystkich możliwości rozwoju

Pomimo swojego wieku konstrukcja F-100 nadal nie wyczerpała wszystkich możliwości rozwoju

Foto: mat. pras.

Rozmawiając z pilotami myśliwców, często można usłyszeć jedną rzecz. Pytani, co w ich ocenie jest najważniejsze w ich samolotach podczas misji, często pada odpowiedź: „silnik”. Nie jest to żadne zaskoczenie. Serce i napęd samolotu najważniejszy element każdego płatowca, od którego zależy nie tylko powodzenie prowadzonych misji, ale, jak to ma miejsce w przypadku maszyn wojskowych, często jest to aspekt decydujący o życiu i śmierci pilota.

Stąd zrozumiała potrzeba, by tan kluczowy element był tak doskonały i niezawodny, jak to tylko możliwe. Konstrukcją o takiej renomie jest produkowany przez firmę Pratt & Whitney silnik F-100.

Napęd dla sił powietrznych

Wszystko zaczęło się w 1972 r., kiedy oblatano myśliwiec McDonnel Douglass F-15. Pierwszą konstrukcję, która otrzymała silniki F-100. Dwa lata później, w 1974 r., pierwszy lot z tym silnikiem wykonał samolot Lockheed Martin F-16.

Dzisiaj F-100 to najważniejsza jednostka napędowa wykorzystywana w samolotach bojowych amerykańskiej produkcji. Liczby mówią za siebie. Jednostki napędowe F-100 osiągnęły w tym roku łączny nalot wynoszący 30 mln godzin. Producent chwali się tutaj, że jest to wynik prawie trzy razy większy niż inne silniki odrzutowe czwartej generacji. F-100 eksploatowany jest przez 26 użytkowników. Z tej liczby 23 to siły powietrzne różnych krajów, w tym Polski, napędzając zarówno floty samolotów F-15, jak i F-16.

Łącznie Pratt & Whitney wyprodukował do dzisiaj ponad 7300 silników F-100. Z tej liczby ponad 3300 wykorzystywanych jest na co dzień w czynnej służbie. Omawiając statystyki silnika F-100, warto wspomnieć jeszcze o jednej, którą często przytacza producent Pratt & Whitney. Samoloty napędzane silnikiem F-100 pozostają niepokonane w walkach powietrznych. Wynik zwycięstw na dzisiaj wynosi 165 do zera.

Przyszłość i polski wątek

Warto także podkreślić, że pomimo swojego wieku konstrukcja Pratt & Whitney nadal nie wyczerpała wszystkich możliwości rozwoju. Jak zapewniają przedstawiciele Pratt & Whitney, F-100 może być jeszcze lepszy. F100 może dostarczyć dodatkowej mocy odbieranej z przekładni oraz zwiększony upust powietrza ze sprężarki na potrzeby nowych systemów walki elektronicznej.

Silniki F100 prędko nie znikną i nadal mają przed sobą całkiem perspektywiczną przyszłość.

Z polskiego punktu widzenia ma to ogromne znaczenie, gdyż omawiana konstrukcja ma bardzo bogatą historię związaną z naszym krajem. Tak wojskową, jak i przemysłową. To dlatego, że wykorzystywane przez polskie myśliwce F-16 silniki F-100 są wyjątkowe, gdyż zbudowano je w Rzeszowie. Łącznie w latach 2005–2008 zakłady Pratt & Whitney Rzeszów zmontowały 53 takie silniki.

Zdobyte wtedy doświadczenie nie zostało zmarnowane, zakłady Pratt & Whitney Rzeszów do dzisiaj pozostają ważnym partnerem na globalnej mapie łańcuchów dostaw elementów dla silników F-100. W stolicy Podkarpacia powstaje szereg podzespołów, m.in. kadłub wylotu turbiny, a także dyski i uszczelnienia dla sekcji sprężarki i turbiny.

Materiał powstał przy współpracy z RTX

Rozmawiając z pilotami myśliwców, często można usłyszeć jedną rzecz. Pytani, co w ich ocenie jest najważniejsze w ich samolotach podczas misji, często pada odpowiedź: „silnik”. Nie jest to żadne zaskoczenie. Serce i napęd samolotu najważniejszy element każdego płatowca, od którego zależy nie tylko powodzenie prowadzonych misji, ale, jak to ma miejsce w przypadku maszyn wojskowych, często jest to aspekt decydujący o życiu i śmierci pilota.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Modernizacja Sił Zbrojnych
Borsuk zatwierdzony. MON podpisał umowę na nowe bwp dla wojska
Modernizacja Sił Zbrojnych
Jednak nie koreański? Ciężkiego bwp zbudujemy sami
Biznes
Pancerny drapieżnik z epoki cyfrowej. Borsuki dokonają rewolucji w polskiej armii
Przemysł Obronny
Miliardy dla polskiej zbrojeniówki. Huta Stalowa Wola zwiększa moce produkcyjne
Modernizacja Sił Zbrojnych
Nowe Groty i karabiny wyborowe dla Wojska Polskiego