Rumunia odbiera pierwsze elementy systemu Patriot

W czerwcu tego roku Siły Zbrojne Rumunii rozpoczną przejmowanie sprzętu pierwszej jednostki ogniowej rakietowego systemu przeciwlotniczego i przeciwrakietowego Raythoen Patriot.

Jest to wynik międzyrządowej umowy Letter of Offer and Acceptance (LOA), zawartej pomiędzy władzami Rumunii i administracją Stanów Zjednoczonych 29 listopada 2017 r. Przypomnijmy, że w ramach procedury Foreign Miilitary Sales (FMS), Rumunia zamierza zakupić siedem jednostek ogniowych systemu Patriot w konfiguracji 3+/PDB-8. W takiej samej kompletacji jak dostarczane US Army, które trafią do uzbrojenia pododdziałów przeciwlotniczych lotnictwa i wojsk lądowych.

Czytaj także: Rumunia dokupuje kolejne myśliwce F-16

W pierwszej kolejności zastąpią one zestawy S-75M Wołchow i 2K12M Kub sowieckiej produkcji. W dalszej perspektywie także amerykańskie Hawki, otrzymane po 2005 r. z nadwyżek sprzętowych Sił Powietrznych Królestwa Niderlandów.

W lipcu 2017 r. amerykańska administracja wydała zgodę na sprzedaż Rumunii sprzętu dla wspomnianych siedmiu jednostek ogniowych wraz z pakietem usług towarzyszących, za maksymalnie 3,9 mld dol. Zgodnie z opublikowaną dokumentacją, Rumunia uzyskała zgodę na zakup:

• 7 stacji radiolokacyjnych kierowania ogniem AN/MPQ-65,
• 7 stanowisk kierowania ogniem AN/MSQ-132 ECS,
• 28 wyrzutni M903 do pocisków PAC-3MSE i GEM-T,
• 168 pocisków kierowanych PAC-3 MSE,
• 56 pocisków kierowanych MIM-104E GEM-T,
• 7 elektrowni polowych EPP III,
• 13 zestawów antenowych AMG.

Na mocy umowy z 29 listopada 2017 r. rząd Rumunii zamówił za 764,7 mln dol. netto pierwszą jednostkę ogniową z terminem dostawy w 2020 r., zaś w listopadzie 2018 r. potwierdzono zakup kolejnych trzech, które mają zostać dostarczone do końca 2022 r.

Zakup wspomnianych czterech jednostek ogniowych pozwoli na zrealizowanie pierwszej fazy wdrażania systemu Patriot do jednostek Sił Zbrojnych Rumunii, polegającą na przezbrojeniu pododdziałów rakietowych sił powietrznych. Pozostałe trzy, przeznaczone dla wojsk lądowych, przewidziano do zakupienia w ramach drugiej fazy programu. Zostaną one zamówione w kolejnych latach, tak aby cały proces przezbrajania pododdziałów i osiągania przez nie gotowości bojowej mógł zakończyć się jeszcze w tej dekadzie.

Czytaj także: Raytheon modernizuje system Patriot

Program realizowany jest, jak dotąd, zgodnie z harmonogramem. Już w kilka miesięcy po podpisaniu umowy na dostawę pierwszej jednostki ogniowej Patriota, wiosną 2018 r. pierwsza grupa rumuńskich specjalistów została skierowana do United States Army Air Defense Artillery School i Fires Center of Excellence w Fort Sill w Oklahoma. Prowadzona jest tam nauka obsługi systemu Patriot oraz szkolenie w zakresie wykonywania podstawowych prac serwisowych przy jego sprzęcie. Dotychczas szkolenia w Stanach Zjednoczonych przeszło 50 rumuńskich żołnierzy.

W grudniu 2018 r. oficjalnie ogłoszono, że pierwszą rumuńską jednostką, która otrzyma Patrioty będzie specjalnie w tym celu sformowany 74. Pułk Rakietowy OPL (powstał na bazie 4. dywizjonu rakietowego 1. Brygady Rakietowej OPL), stacjonujący w bazie Mihai Bravu w Giurgiu. Pułk jest podporządkowany 1. Brygadzie Rakietowej OPL z dowództwem w Bukareszcie.

Pod koniec stycznia 2020 r. w 74. Pułku Rakietowym OPL rozpoczęto proces szkolenia obsług systemu Patriot na terenie Rumunii. Odbywa się on pod kierownictwem instruktorów wydelegowanych przez US Army, a także rumuńskich oficerów i podoficerów, którzy zakończyli szkolenie w  Fort Sill. Obejmuje on 12 żołnierzy, kobiet i mężczyzn, i możliwy jest dzięki dostarczeniu przez koncern Raytheon pierwszych urządzeń szkolno-treningowych zamówionych wraz z pierwszą jednostką ogniową. Jest to symulator RT-3 (Reconfigurable Table Top Trainer), który pozwala na realistyczne przećwiczenie czynności związanych z pracą systemu Patriot, odwzorowując środowisko pracy obsługi stanowiska kierowania ogniem AN/MSQ-132 ECS. Dotąd Raytheon dostarczył US Army i zagranicznym użytkownikom systemu Patriot ok. 150 symulatorów RT-3.

Czytaj także: John Baird: Polskie firmy eksporterem systemu Patriot

Szkoleniem będą sukcesywnie objęte kolejne grupy rumuńskich żołnierzy, którzy już latem tego roku będą mieli szansę zapoznać się z nowym systemem przeciwlotniczym w macierzystej jednostce.

Rumuni mieli zresztą okazję zapoznać się z Patriotem nie tylko w Fort Sill, ale także we własnym kraju. Amerykańskie pododdziały przeciwlotnicze systematycznie biorą udział w NATO-wskich i dwustronnych ćwiczeniach na terytorium Rumunii, a zwieńczeniem ich szkolenia było „ostre” strzelanie rakietowe 19 czerwca 2019 r. na poligonie Capu Midia nad Morzem Czarnym. Miało ono miejsce podczas wspólnych, rumuńsko-amerykańskich ćwiczeń obrony przeciwlotniczej Saber Guardian 2019. Jak podkreślają Amerykanie, było to pierwsze odpalenie Patriota na poligonie położonym w kontynentalnej Europie, wcześniej Patrioty amerykańskich pododdziałów stacjonujących w Europie, a także europejskich użytkowników tego systemu odbywały się wyłącznie na poligonie NATO Missile Firing Installation na greckiej wyspie Kreta.

Polska podpisała umowę o zakupie czterech jednostek ogniowych systemu Patriot w kilka miesięcy po Rumunii – umowa LOA została podpisana 28 marca 2018 r. Pomimo założonej przez Ministerstwo Obrony Narodowej polonizację części elementów zestawu, a także konieczność zintegrowania z polskimi Patriotami systemu dowodzenia i kierowania walką IBCS, terminy dostaw wyposażenia dla Sił Zbrojnych RP są jedynie nieco dłuższe niż w przypadku Rumunii – cztery polskie jednostki ogniowe również mają zostać dostarczone do końca 2022 r. Później jednak polscy przeciwlotnicy otrzymają elementy pierwszej jednostki ogniowej, prawdopodobnie pod koniec 2021 r. Jeszcze w tym roku na szkolenie do Fort Sill w Stanach Zjednoczonych udać się ma pierwsza grupa polskich specjalistów. Stosowna umowa międzyrządowa w tej sprawie została zawarta 4 września 2018 r.