MON: offset za F-35 okazał się zbyt kosztowny

MON ujawnił mniej medialne detale największej (od czasu zakupu Jastrzębi F-16) samolotowej  „transakcji stulecia”.

Publikacja: 04.02.2020 07:34

Fot./Andrzej Kiński

Fot./Andrzej Kiński

Foto: Fot./Andrzej Kiński

Wart 4,6 mld dol. kontrakt na 32 samoloty F-35 nie uwzględnia zakupu uzbrojenia. Do rachunku trzeba będzie doliczyć także wydatki na stworzenie – praktycznie od podstaw – skomplikowanego systemu naziemnego wsparcia – wynika pośrednio z komunikatu resortu obrony.

Czytaj także: Kontrakt na F-35 podpisany.Wzmocni nasze bezpieczeństwo

Zawarta w ostatni piątek umowa dotyczy pozyskania statków powietrznych F-35A Ligtning II, o cechach ograniczonej wykrywalności stealth. Kontraktem objęty jest też pakiet szkoleniowy – przygotowanie w USA 24 pilotów i 90 techników. Pakiet obejmuje także budowę w kraju naziemnego Zintegrowanego Centrum Szkoleniowego z 8 symulatorami. Umowa wprowadza też wsparcie logistyczne  czyli  dostęp do części zamiennych i informatycznych systemów zarządzania eksploatacją  floty F-35 i asysty technicznej producenta do 2030 roku.

Droga infrastruktura

Resort obrony nie ma wątpliwości, że pozyskanie F- 35 to doskonała inwestycja. Argumenty? Samoloty F-35 są jedynymi dostępnymi obecnie na rynku produkowanymi seryjnie statkami powietrznymi posiadającymi właściwości „ograniczonej wykrywalności” (stealth), które zwiększają szansę na skuteczne przełamywanie wzmocnionej obrony przeciwlotniczej przeciwnika.

Czytaj także: Wszystkie grzechy F-35

Samoloty, będące efektem wieloletnich prac badawczo-rozwojowych licznych podmiotów wywodzących się z państw-uczestników programu Joint Strike Fighter, „to obecnie uniwersalne platformy dostosowane do realizacji misji rozpoznawczych, prowadzenia walki radioelektronicznej, wsparcia komponentu lądowego, czy zwalczania statków powietrznych przeciwnika, zarówno w ramach prowadzonych operacji narodowych, jak i w układzie sojuszniczym” – podkreśla MON.

""

Fot./Łukasz Pacholski

Foto: radar.rp.pl

Aby jednak w pełni wykorzystać szpiegowskie możliwości maszyn, a także uczynić z F-35 skuteczną platformę dowodzenia i zarządzania walką, trzeba będzie ogromne pieniądze zainwestować w środki skutecznej komunikacji i bezpiecznego przesyłu danych, a także w naziemną infrastrukturę bojowego wsparcia – zwracają uwagę eksperci. Sam MON szacuje jej koszt na 0,7 – 1,8 mld zł.

Lądowanie w Polsce za 5 lat

Dostawy samolotów F-35A dla Polski zostaną zrealizowane w latach 2024-2030 w kolejnych transzach po 4-6 egzemplarzy rocznie.

Czytaj także: Polska kupuje F-35. Co to oznacza dla Sił Powietrznych?

Pierwszych 6 samolotów trafi w latach 2024-2025 do jednej z baz lotniczych w USA z przeznaczeniem do szkolenia personelu latającego i technicznego Sił Powietrznych RP. Przylot pierwszych samolotów do kraju przewidywany jest na przełomie roku 2025 – 2026 roku.

MON przyznaje, że wskazał amerykańskie Błyskawice bez przetargu.

– Wybór samolotów F-35A, jako nowych wielozadaniowych samolotów bojowych dla Sił Zbrojnych RP pozyskiwanych w ramach programu Harpia, został poprzedzony analizą rynku, podczas której  Inspektorat Uzbrojenia otrzymał odpowiedzi na zapytania o udzielenie informacji (Request for Information) od wszystkich zainteresowanych podmiotów (przedmiotowe materiały podlegają ochronie wynikającej z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji) – czytamy.

– Osiągnięcie wstępnej gotowości operacyjnej (IOC) polskich F-35A będzie możliwe po dostarczeniu do kraju co najmniej połowy eskadry samolotów (8 szt.), przeszkoleniu niezbędnej liczby pilotów i personelu naziemnego odpowiedzialnego za eksploatację statków powietrznych, a także doposażeniu statków powietrznych w niezbędne części zamienne i materiały eksploatacyjne.

Czytaj także: Modernizacja Polskiej Armii. Co się wydarzy w 2020 r.?

Wraz z samolotami F-35A, w ramach umowy pozyskiwane jest pełne wsparcie logistyczne samolotów oraz pozostałego sprzętu w ramach systemu Global Support Solution (GSS). Zapewnia dostęp do globalnego zasobu części zamiennych i materiałów jednorazowego użytku, a także wsparcie producenta przy naprawie  elementów samolotów i silników – wskazuje MON.

Inwestycje tylko dla klubu JSF

MON wyjaśnia też kulisy rezygnacji z offsetu:

– Program budowy i rozwoju samolotów F-35 jest programem zamkniętym. Oznacza to, że inwestycje przemysłowe związane z budową i serwisowaniem na poziomie zakładowym myśliwców zostały ulokowane już wcześniej w państwach, które współfinansowały budowę nowego samolotu w ramach programu Joint Strike Fighter. Według MON Polska na starcie programu JSF otrzymała propozycję dołączenia doprojektu, lecz z niej nie skorzystała. Decyzja ta doprowadziła do zmarnowania szansy uczestnictwa polskiego przemysłu obronnego, w innowacyjnym technologicznie projekcie – podkreśla MON.

O rezygnacji z offsetu miał ostatecznie przesądzić rachunek ekonomiczny. Amerykanie wyliczyli, że  propozycje przemysłowe podniosłyby cenę zakupu samolotów o ok. 1,1 mld dolarów.

– Biorąc pod uwagę aspekty techniczne i technologiczne oraz niekorzystną relację koszt-efekt, MON zdecydował o odstąpieniu od zawarcia umowy offsetowej i przeznaczenie niewydanych środków na realizację innych ważnych programów operacyjnych z Planu Modernizacji Technicznej – wyjaśnia resort.

Czytaj także: Pół tysiąca F-35 szlifuje gotowość bojową

W ramach dialogu przemysłowego uzyskano natomiast deklarację USA o możliwości przemysłowej współpracy przy tworzeniu w Polsce bazy serwisowej samolotów F-16 i C-130 Hercules. W tej sprawie podpisano w 22 stycznia 2020 roku porozumienie o  współpracy  pomiędzy Polską Grupą Zbrojeniową a Lockheed Martin. Dokument przewiduje kooperację  przemysłową w formule dwustronnych porozumień przedsiębiorstw business-to-business. „Zapewnia ona stronom większą elastyczność i nie musi ograniczać się jedynie do współpracy związanej z przedmiotem umowy dostawy” wyjaśnia MON.

Modernizacja Sił Zbrojnych
Borsuk zatwierdzony. MON podpisał umowę na nowe bwp dla wojska
Modernizacja Sił Zbrojnych
Jednak nie koreański? Ciężkiego bwp zbudujemy sami
Biznes
Pancerny drapieżnik z epoki cyfrowej. Borsuki dokonają rewolucji w polskiej armii
Przemysł Obronny
Miliardy dla polskiej zbrojeniówki. Huta Stalowa Wola zwiększa moce produkcyjne
Materiał Promocyjny
O przyszłości klimatu z ekspertami i biznesem. Przed nami Forum Ekologiczne
Modernizacja Sił Zbrojnych
Nowe Groty i karabiny wyborowe dla Wojska Polskiego
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń