Pierwszym bombowcem zmodernizowanym do postaci Tu-160M jest egzemplarz 4-05, piąty samolot czwartej serii produkcyjnej zbudowany w lutym 1989 r. W czasach ZSRR samolot służył w 184. Lotniczym Pułku Bombowców Ciężkich w Priłukach na Ukrainie. Nosił wtedy numer boczny 22. W październiku 1999 r. dzisiejszy Tu-160M był wśród ośmiu bombowców odkupionych przez federację Rosyjską od Ukrainy i wcielonych potem do 121. Pułku rosyjskich sił powietrznych w bazie Engels. Tam otrzymał gdzie dostał numer 14, rejestrację RF-94103 oraz nazwę Igor Sikorsky.
Zmodernizowane Tu-160
Modernizacja Tu-160M polega na całkowitej wymianie systemów zadaniowych i awioniki bombowca. Radar Obzor-K został zastąpiony nowym radiolokatorem NW1.70 z rodziny Nowella, wyprodukowanym przez firmę Zasłon z St. Petersburga. Biuro projektowe UKBP w Uljanowsku opracowało nowy system wyświetlania danych ze „szklaną” kabiną. Firma Poliot z Niżnego Nowogrodu wykonała system łączności S-505-70.
Czytaj także: Rosja utraciła pierwszy seryjny egzemplarz Su-57
Samolot wyposażono w nowy system sterowania ABSU-200MC i pakiet nawigacyjny K-042KM z układem nawigacji bezwładnościowej BINS-SP-1, astronawigacji ANS-2009M, radiolokacyjnym miernikiem prędkości i kata znoszenia DISS-021-70, odbiornikiem nawigacji satelitarnej A737DP i komputerem nawigacyjnym. Zabudowano całkowicie nowy system samoobrony Redut-70M, a także system rozpoznania BKR-70M. Znaczna część nowego wyposażenia, w tym radar Nowella i pakiet samoobrony Redut, jest zunifikowana z systemami zmodernizowanego bombowca dalekiego zasięgu Tu-22M3M, którego próby w locie rozpoczęły się 28 grudnia 2018 r.
Równolegle z modernizacją obecnych samolotów bombowych Tu-160 do standardu Tu-160M trwają przygotowania do uruchomienia w Kazaniu produkcji nowych bombowców. Fot./MO Federacji Rosyjskiej
Zanim powstał Tu-160M, począwszy od 2014 r. częściowe ulepszenia wprowadzono na sześciu bombowcach oznaczonych Tu-160M1 (pierwszy etap modernizacji), w tym nowy autopilot oraz systemy nawigacji i łączności. Począwszy od około 2003 r. do uzbrojenia Tu-160 wdrożono nowe pociski samosterujące Ch-555, będące konwencjonalnymi przeróbkami jądrowych Ch-55. Od około 2011 r. samoloty są także zdolne do przenoszenia 12 pocisków samosterujących nowej generacji, jądrowych Ch-102 i konwencjonalnych Ch-101.
Modernizacja na równi z nowymi zamówieniami
Równolegle z modernizacją obecnych samolotów trwają przygotowania do uruchomienia w Kazaniu produkcji nowych bombowców. Decyzja o wznowieniu produkcji Tu-160 zapadła w 2015 r., a 25 stycznia 2018 r. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej podpisało zamówienie na 10 nowych samolotów w cenie 15 mld rubli (270 mln dol.) za egzemplarz. Przy okazji, poprzednio samoloty nowej produkcji zamierzano nazwać Tu-160M2; obecnie oznaczenia ujednolicono i wszystkie bombowce będą nazywać się Tu-160M, zarówno zmodernizowane, jak i nowo wyprodukowane.
Czytaj także: Rosja nie zdąży z nową bronią jądrową
Pierwszy zbudowany całkowicie od nowa Tu-160M ma wystartować w 2021 r. W 2023 r. ma ruszyć produkcja seryjna w tempie trzech samolotów rocznie. Produkcja nowych Tu-160 pomoże również w utrzymaniu obecnej floty bombowców, które potrzebują części zamiennych do remontów. Dla wznowienia produkcji Tu-160 prowadzona jest rekonstrukcja oprzyrządowania produkcyjnego zakładu w Kazaniu. W 2018 r. ruszyła budowa nowej hali o rozmiarach 100 x 300 m do montażu Tu-160M. W dalszej przyszłości posłuży przy produkcji bombowców strategicznych nowej generacji PAK DA.
