Wnioski do SAFE złożone. Co kupimy z tych pożyczek?

Prace toczyły się w piątek do późnego wieczora, a dokument miał zostać ostatecznie zatwierdzony i podpisany przez ministra obrony w sobotę. Co dalej? – Komisja rezerwuje sobie cztery do sześciu tygodni na ocenę tego wniosku, a potem przekaże go do Rady, która ma kolejne cztery tygodnie, by go zatwierdzić. Na początku marca powinniśmy podpisać umowę pożyczkową, która finalizuje ten cały proces. Po jej podpisaniu 15 proc. kwoty, o którą wnioskujemy, trafi do nas w formie zaliczek – wyjaśniała na łamach „Rzeczpospolitej” Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, Pełnomocnik Rządu do spraw Instrumentu na rzecz Zwiększania Bezpieczeństwa Europy (SAFE).

Skorzystać ma polski przemysł obronny

Na co pożyczamy te 43,7 mld euro? Chodzi m.in. o inwestycje w Tarczę Wschód, czyli umocnienia wschodniej granicy. Jednak zdecydowanie najwięcej środków przeznaczymy na zakup uzbrojenia, a dużo ponad połowa ma być skierowana do polskiego przemysłu zbrojeniowego. Choć lista złożonych projektów nie jest jawna, to zapewne w najbliższych miesiącach przy podpisywaniu umów, stanie się jasne, na co skierujemy większość pożyczek.

„Pewniakiem” na tej liście wydaje się zakup kolejnej transzy bojowych wozów piechoty „Borsuk”, które produkuje będąca częścią Polskiej Grupy Zbrojeniowej Huta Stalowa Wola. Do tej pory zakontraktowaliśmy tylko 111 takich wozów i choć zdolności produkcyjne są ograniczone, to wiceminister aktywów państwowych Konrad Gołota zapowiadał, że ma nadzieję, iż w 2030 r. z „linii produkcyjnych zjedzie zamówiony przez Siły Zbrojne pięćsetny Borsuk”. Co istotne, ten produkt spełnia warunek, że co najmniej 65 proc. komponentów zostanie wytworzonych w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).

Czytaj więcej

Biznes

Magdalena Sobkowiak-Czarnecka: Musimy stać się liderem przemysłu obronnego

Rząd przyjął plan inwestycyjny dotyczący pożyczek z SAFE, a do 30 listopada prześlemy go Komisji...

W to wpisują się także bezzałogowce, które produkuje Grupa WB. Dlatego można spodziewać się kolejnych zakupów m.in. zestawów obserwacyjnych FlyEye, na które umowa ramowa została podpisana już w 2023 r. i teraz co kilka miesięcy podpisywane są kolejne umowy wykonawcze. Politycy zapowiadają także inwestycje w inne programy rozbudowujące nasze zdolności dronowe, ale także „antydronowe”, czyli stworzenie systemu zdolnego do zatrzymywania rosyjskich bezzałogowców. Wiadomo, że obecnie intensywne prace nad tym programem są prowadzone w Agencji Uzbrojenia.

Wydaje się, że z tych pożyczek możemy sfinansować także zakup systemu kierowanych min przeciwpancernych „Jarzębina”, które produkuje bydgoska Belma. Ten program powinien wreszcie ruszyć z kopyta.

Baobaby i Pioruny

Warto pamiętać, że instrument SAFE jest z założenia nastawiony także na współpracę między państwami EOG i promuje to, by ten sam sprzęt znalazł więcej niż jednego nabywcę. Chodzi o wzmocnienie europejskiego przemysłu zbrojeniowego i zwiększenie interoperacyjności między sojuszniczymi armiami.

Jeśli chodzi o polskie produkty, to w kategoriach eksportowych, oprócz bezzałogowców, można zakładać, że znajdziemy także nabywców na pojazdy minowania narzutowego Baobab, które podobnie jak Borsuki, produkuje Huta Stalowa Wola. Problemem tutaj są także ograniczone zdolności produkcyjne, wypada mieć nadzieję, że to się wkrótce zmieni.

Niejako naturalnym produktem dla tego instrumentu są przenośne zestawy przeciwlotnicze Piorun, które produkuje Mesko. To uzbrojenie, które już wcześniej zakontraktowały oprócz Polski m.in. Szwecja, Litwa czy Estonia, dlatego znalezienie kilku nabywców nie powinno być żadnym problemem, tym bardziej że mogą to być państwa, które już nasz produkt znają. Tu także pewną barierą są moce produkcyjne. Dziś Mesko wytwarza ok. 1,3 tys. pocisków rocznie, ale w 2029 r. powinny to być już zdecydowanie ponad 2 tys. rocznie.

W założeniach SAFE Komisja Europejska mocno stawia także na współpracę i pomoc Ukrainie. W tym kontekście polski przemysł będzie mógł skorzystać m.in. na sprzedaży Ukrainie usług związanych z obsługą statków powietrznych, zapewne MiGów-29.