Ministerstwo Obrony Narodowej (MON) wyraźnie zmieniło swoje priorytety związane z zakupem kolejnych śmigłowców na potrzeby sił zbrojnych. Obecnie, w ramach długoterminowej strategii rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata 2025–2039, najważniejszym priorytetem stało się pozyskanie nowych śmigłowców szkolno-bojowych, które umożliwią szybkie i efektywne przygotowanie pilotów do obsługi pozyskiwanych przez Polskę takich nowoczesnych platform, jak śmigłowce AW149, morskie AW101 czy szturmowe AH-64E Apache Guardian. Nowe śmigłowce mają w tej roli zastąpić użytkowane obecnie, leciwe śmigłowce Mi-2.
W ramach śmigłowcowego programu szkoleniowego spodziewane jest pozyskanie nowych śmigłowców szkolno-bojowych w takiej konfiguracji, aby realizować szkolenia zaawansowane pilotów, w tym z użyciem uzbrojenia. Maszyny mają przygotować załogi m. in. do realizacji złożonych zadań w scenariuszu wielodomenowym z użyciem wojsk wszystkich rodzajów.
Dlatego program obejmuje także inne komponenty systemu szkoleniowego: symulatory wykorzystujące wirtualną i rozszerzoną rzeczywistość oraz sztuczną inteligencję, trenażery, a także sprzęt do przygotowania personelu naziemnego do obsługi floty nowo pozyskanych przez wojsko śmigłowców szkolno-bojowych – PZL-Świdnik oferuje w tym programie sprawdzony na świecie przez wielu operatorów AW109 TrekkerM, który mógłby być produkowany w świdnickich zakładach już od pierwszego egzemplarza dla polskiego wojska.
Potrzeby szkoleniowe polskiej armii
MON planuje pozyskanie 24 nowych maszyn do szkolenia zawansowanego. Ich pilny zakup jest o tyle ważny, że obecne zapotrzebowanie na nowych pilotów śmigłowców jest szacowane na około 400 osób. Ich przeszkolenie w wymaganym przez wojsko czasie wymaga przemyślanego, opartego na sprawdzonych rozwiązaniach i nowoczesnego systemu szkolenia. A zatem nie tylko samych śmigłowców, ale także pozostałych jego elementów, takich jak chociażby odpowiednie symulatory, czy sprzęt służący do szkolenia obsługi naziemnej, a także zaplecza serwisowego i logistycznego, które krajowy dostawca, jakim jest PZL-Świdnik może zapewnić w zakresie oczekiwanym przez wojsko Sama kwestia logistyki i serwisowania jest tak pomyślana przez PZL-Świdnik, że możliwe są różne warianty tej usługi od pełnego pakietu, tzw. performance-based logistic (PBL) do wyodrębnienia części usług logistycznych dla zapewnienia pełnej zdolności operacyjnej floty.
Perspektywa zamówienia tak licznej floty śmigłowców szkolno-bojowych spotkała się oczywiście z dużym zainteresowaniem ze strony różnych oferentów. Wydaje się, że w tym przypadku MON – zgodnie z głoszoną od dawna strategią wspierania produkcji krajowej - powinien preferować przede wszystkim te rozwiązania, które dostępne są na miejscu i które mogłyby dać dodatkowy impuls rozwojowy dla polskiego przemysłu obronnego. Produkcja potrzebnych nowych śmigłowców w Polsce jest możliwa.
AW109 TrekkerM jako śmigłowiec szkolno-bojowy
Takimi możliwościami dysponuje dziś wchodzący w skład grupy Leonardo polski PZL-Świdnik. To firma która już dziś produkuje na potrzeby Wojska Polskiego, nowoczesne śmigłowce wielozadaniowe AW149, z których pierwsze zostały już dostarczone wojsku z puli 32 zamówionych w 2022 r. Teraz Polska mogłaby jeszcze bardziej zyskać dodając do krajowej produkcji lekkie śmigłowce szkolno-bojowe AW109 TrekkerM. Z punktu widzenia zarówno wojska, jak i przemysłu, zabezpiecza to ważne interesy Polski, umacniając jej odporność, suwerenność i technologiczny rozwój przemysłu lotniczego. Firma oferuje również kompleksowy, skalowalny system szkolenia pilotów - zarówno załóg śmigłowców bojowych, jak i cywilnych - oraz członków obsługi naziemnej. Umożliwia on szkolenie nie tylko załóg śmigłowców takich jak AW149 i morskich AW101, ale także innych platform, takich jak pozyskane od Amerykanów śmigłowce AH-64E Apache Guardian.
Oferowany przez PZL-Świdnik śmigłowiec szkolno-bojowy AW109 TrekkerM to lekki, dwusilnikowy, wielozadaniowy śmigłowiec o doskonałych parametrach lotnych, zwinności, charakteryzujący się dużym marginesem mocy. Trekker (z podwoziem płozowym) wywodzący się z linii śmigłowca AW109 z podwoziem kołowym, został po raz pierwszy zaprezentowany publicznie na wystawie Heli-Expo w Kalifornii w lutym 2014 roku. Pierwszy lot Trekkera miał miejsce 2016 roku, certyfikacja w 2017 i 2019 roku. Platforma AW109 jest tożsama z AW119 – ten pierwszy model śmigłowca jest dwusilnikowy, a drugi jest jednosilnikowy. Taki jednosilnikowy wariant jest wykorzystywany przez Marynarkę Stanów Zjednoczonych do szkolenia swoich pilotów. W US Navy, która posiada flotę ponad 100 takich śmigłowców, nosi nazwę TH73A.
Jednym z bardziej istotnych aspektów odnoszących się do śmigłowca AW109 TrekkerM jest to, że jego produkcja może zostać zlokalizowana w Polsce, w Świdniku, podobnie jak wcześniej uczyniono to z zamówionymi średnimi śmigłowcami wielozadaniowymi AW149, z których obecnie korzysta już 25. Brygada Kawalerii Powietrznej. Oznacza to, że śmigłowiec AW109 TrekkerM może być produkowany w zakładach PZL-Świdnik, które już dziś wytwarzają na potrzeby Leonardo, dla wszystkich programów na całym świecie, kompletny płatowiec tego śmigłowca, i które współpracują z 29 polskimi dostawcami w tym zakresie – AW109 jest więc już dziś w dużym stopniu „spolonizowany”. PZL-Świdnik nawet podjął się już pewnych inwestycji we wstępne fazy produkcyjne kompletnego śmigłowca, aby, w razie wyboru tej oferty przez resort obrony, być gotowy szybko rozpocząć produkcję – od pierwszego egzemplarza do polskiego wojska.
Możliwości bojowe i szkoleniowe AW109 TrekkerM
Warto przyjrzeć się bliżej możliwościom oferowanych maszyn. Należy podkreślić, że proponowane przez zakład w Świdniku lekkie śmigłowce wielozadaniowe AW109 TrekkerM są śmigłowcami szkolno-bojowymi, poza możliwością szkolenia zapewnią zatem także możliwość wsparcia ogniowego z powietrza oraz eskortowania specjalistycznych śmigłowców w przelocie do rejonu wykonania zadania. Jest to możliwe dzięki systemom zarządzania misją oraz możliwości montażu uzbrojenia. Śmigłowce mogą być wyposażone w rakiety kierowane i niekierowane oraz karabiny maszynowe montowane w drzwiach i obsługiwane przez załogę. Przy czym pamiętać należy, że ich głównym zadaniem pozostaje jednak szkolenie. Nie chodzi zatem o możliwość zastępowania maszyn stricte bojowych czy uderzeniowych (tę rolę pełnią inne, większe śmigłowce i pełnić będą w przyszłości AH64), a o stworzenie możliwości wykorzystania takich maszyn w przypadku konfliktu zbrojnego. Zresztą nawet w czasie wojny, trzeba szkolić nowych pilotów.
Reasumując, PZL-Świdnik może dostarczyć kompletny pakiet niezbędnych rozwiązań w ramach jednego kontraktu: śmigłowiec, system szkolenia oraz niezbędne wsparcie serwisowe. W ofercie znajdują się modułowe i mobilne symulatory VxR wykorzystujące rzeczywistość wirtualną i rozszerzoną, zaawansowane urządzenia Flight Training Devices (FTD) oraz interaktywne trenażery techniczne dla personelu naziemnego i wiele innych. Wybór z szerokiego zakresu urządzeń symulacyjnych, oferowanych przez PZL-Świdnik będzie kolejnym etapem postępowania. Integracja sztucznej inteligencji oraz interoperacyjność z różnymi platformami umożliwia realizację programów szkoleniowych dostosowanych do specyficznych potrzeb polskiego wojska. Firma zapewnia wsparcie na wszystkich etapach cyklu życia systemu szkoleniowego, w tym aktualizacje i dokształcanie. Zaletą oferowanego ekosystemu szkolenia śmigłowcowego są zatem nie tylko śmigłowce, ale także jego kompleksowość i skalowalność. Co ważne, wszystkie symulatory czerpią dane z realnego śmigłowca, a pochodząc od jednego dostawcy, gwarantują ciągłą aktualność urządzeń treningowych.
Potencjał produkcyjny śmigłowców SAR
Opierając się na już ulokowanej produkcji śmigłowców AW149 w PZL-Świdnik, dla wojsk lądowych, zakłady te mogłyby dostarczyć maszyny niezbędne do realizacji innego priorytetu – pozyskania nowych maszyn SAR. Obecne zdolności produkcyjne PZL-Świdnik pozwalają na szybkie zwiększenie liczby wiropłatów schodzących z linii montażu końcowego.
W ramach misji ratowniczych wyróżnia się śmigłowce SAR (Search and Rescue) służące do poszukiwania i ratowania ludzi oraz śmigłowce ASAR (Aeronautical Search and Rescue) - specjalistyczne systemy ratownicze dedykowane pomocy statkom powietrznym i osobom poszkodowanym w zdarzeniach lotniczych.
W tej roli bez większych problemów mogą być wykorzystywane odpowiednio zmodyfikowane (wyposażone), produkowane przez PZL-Świdnik śmigłowce AW149. Śmigłowiec ten charakteryzuje modułowość wyposażenia, które pozwala szybko przystosować maszynę do różnych zadań, od ratownictwa medycznego po działania bojowe. W przypadku maszyn w wersji SAR specjalistyczne wyposażenie obejmuje w tym przypadku systemy obserwacji, wyciągarki ratownicze i zaawansowane systemy łączności, pozwalając na misje w dzień i w nocy, także w trudnych warunkach pogodowych.
Zamówienie AW149 w wariancie SAR, ponownie zapewniłoby ujednolicenie większości floty śmigłowców wykorzystywanych w wojsku. Pozwoliłoby też na dalsze rozwijanie kompetencji, potencjału i kondycji polskiego przemysłu, w tym potencjału intelektualnego, jaki tworzą zatrudnione przy produkcji, rozwoju i serwisowaniu takich maszyn kadry.
Lokalna produkcja i kompleksowe systemy szkoleniowe pozwalają uznać PZL-Świdnik za fundament budowy strategicznej niezależności Polski w obszarze śmigłowcowego lotnictwa wojskowego. Transfer technologii, rozwój kompetencji oraz budowa krajowego łańcucha dostaw przekładają się na wzrost konkurencyjności i tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy. Kompleksowe podejście do produkcji, szkolenia i serwisu pozwala zająć pozycję ważnego gracza w europejskim przemyśle śmigłowcowym, zwiększając bezpieczeństwo operacyjne i gospodarcze Polski.
Materiał Promocyjny
