Nowy system RVS dla samolotów KC-46A

Boeing podpisał kontrakt w sprawie opracowania i wdrożenia nowego zdalnego systemu wizualizacji dla samolotów tankowania powietrznego KC-46A Pegasus.

KC-46A wyposażono w zdalny system wizualizacji (RVS – Remote Vision System) firmy Collins Aerospace. Składa on się z siedmiu kamer zainstalowanych pod tylną częścią kadłuba. Wyświetlają one monochromatyczny obraz stereoskopowy o wysokiej rozdzielczości zapewniając operatorom tankowania powietrznego 185-stopniowe pole widzenia za samolotem.

Czytaj także: Nowy śmigłowiec ratownictwa bojowego dla US Air Force

W KC-46A znajdują się dwa stanowiska dla operatorów tankowania (AROS – Aerial Refueling Operator Station). Usytuowane są tuż za kokpitem, dlatego całość operacji przekazywania paliwa w powietrzu jest wykonywana zdalnie. Operator nie ma możliwości bezpośredniej obserwacji bomu, tak jak ma to miejsce w samolotach typu KC-135 Stratotanker czy KC-10A Extender. Operatorzy cały proces obserwują na ekranach monitorów. Każde stanowisko AROS posiada jeden monitor główny oraz trzy dodatkowe monitory wyświetlające obraz szerokokątny.

Problemy z systemem RVS

Już w fazie testów samolotów KC-46A odkryto problemy z systemem RVS. Chodzi przede wszystkim o występowanie zniekształceń wyświetlanego obrazu stereoskopowego. To utrudnia precyzyjne operowanie bomem. Nawet doświadczonym operatorom zdarzało się nie trafić do stacji dokującej samolotu pobierającego paliwo. Nie wynikało to z braku precyzji, czy niesprzyjających warunków atmosferycznych. Problemem był wyświetlany na monitorach obraz, który generował przesunięcie względem fizycznego położenia bomu w przestrzeni. Problem ten jest o tyle poważny, że może grozić uszkodzeniem poszycia samolotu pobierającego paliwo. W przypadku samolotów trudno-wykrywalnych dla radarów takich jak bombowce B-2 czy myśliwce F-35 mogłoby to skutkować zarysowaniem powłoki pochłaniającej promieniowanie radarowe i utratą jej integralności.

Drugim problemem trapiącym system RVS jest niedostateczny balans jasności wyświetlanego obrazu. Problem występuje w w dwóch sytuacjach. Raz, gdy słońce znajduje się bezpośrednio za samolotem (i świeci w obiektywy kamer). Dwa, gdy KC-46A leci „w kierunku” słońca, a ono silnie oświetla samolot pobierający paliwo. Niedostateczne samoprzyciemnianie wyświetlanego obrazu sprawia, że operatorzy w opisanych powyżej sytuacjach nie są w stanie precyzyjnie operować bomem.

Niedopracowany system RVS jest jednym z najpoważniejszych problemów z którymi borykają się samoloty tankowania powietrznego KC-46A. Kolejnym jest problemem zbyt sztywnego teleskopu bomu. To utrudnia pobieranie paliwa lżejszym samoloty takim jak np. szturmowe A-10. W ostatnim czasie pojawiła się też informacja o występowaniu przecieków paliwa na łączeniach elastycznych zaworów paliwowych wewnętrznych zbiorników paliwa. Problem ten po raz pierwszy dostrzeżono w lipcu 2019 r. Obecnie Boeing rozpoczął wymianę wadliwie zamontowany zaworów.

W dostarczonych USAF samolotach KC-46A odkryto też tzw. obce obiekty (FOD – Foreign Object Debris), czyli np. narzędzia, luźne śruby itp., które zostały zabudowane w procesie produkcji w strukturze płatowców, a nawet w zbiornikach paliwa. Jak na razie Boeing musiał ponieść koszty w wysokości ponad 3,5 miliarda dolarów z tytułu eliminacji problemów i niedociągnięć technicznych oraz kar związanych z nieterminową dostawą pierwszych egzemplarzy KC-46A. Z drugiej strony jednak, w sierpniu 2019 r., Boeing otrzymał od USAF wart 55,5 miliona dolarów kontrakt na zmodyfikowanie aktuatora teleskopu bomu. Koncern będzie musiał jednak sam ponieść koszty testów i wdrożenia modyfikacji we flocie KC-46A.

Nowy system RVS

W ramach obecnego porozumienia Boeing zobowiązał się do całkowitego zmodyfikowania systemu RVS. Nowa wersja, oznaczona roboczo RVS 2.0, otrzyma nowoczesne kamery wysokiej rozdzielczości generujące kolorowy obraz ultra HD (4K). Układ nowych kamer ma wyświetlać obraz rzeczywisty bez jakichkolwiek zniekształceń. Co więcej, nowy system otrzyma też sprzężony z kamerami dalmierz laserowy typu LIDAR. Pozwoli on na bardzo precyzyjne określanie odległości pomiędzy końcówką bomu, a samolotem pobierającym paliwo. Stanowiska AROS otrzymają także nowe, kolorowe monitory. Modernizację i jej implementację w całości sfinansuje Boeing.

W ramach systemu RVS 2.0 siły powietrzne chcą też wprowadzić pierwsze elementy automatyzacji, a nawet autonomizacji procesu przekazywania paliwa w powietrzu. Jednakże jak na razie nie wiadomo w jakim stopniu nowa technologia wyłączy człowieka z procesu operowania bomem. Nie wiadomo także, kiedy amerykańskie lotnictwo wdroży now system.

Czytaj także: Przeciekające Pegasusy

Porozumienie w sprawie RVS 2.0 nie wyklucza porozumienia pomiędzy USAF, a Boeingiem w sprawie modyfikacji obecnego systemu, które zawarto pod koniec 2019 r. Jak na razie Boeing ma wprowadzić poprawki do systemu RVS doprowadzając go do wersji nazywanej „1.5”. Prace rozpoczną się latem tego roku. Implementacja poprawionej wersji RVS planowana jest na do końca 2021 r. Początek wdrażania systemu RVS 2.0 planowany jest na 2023 r.

W ramach oddzielnego porozumienia, zawartego również 2 kwietnia, USAF zgodziły się na wypłatę koncernowi zamrożonej sumy 882 milionów dolarów. Jest to kwota za 33 samoloty KC-46A, które zgodnie z umową Boeing miał dostarczyć siłom powietrznym do końca 2019 r. Jednakże z powodu nierozwiązanych problemów technicznych trapiących flotę KC-46A, USAF wstrzymały wypłatę środków za zamówione egzemplarze i czasowo też odbiór samolotów. Uwolnienie funduszy wiąże się m.in. z inicjatywą Boeinga w sprawie wdrożenia sytemu RVS 2.0.