EDA podkreśla, że program Ocean 2020 ma na celu rozbudowę możliwości sojuszniczych marynarek wojennych w prowadzeniu nadzoru i rozpoznania na wodach terytorialnych Unii Europejskiej z wykorzystaniem systemów bezzałogowych.
Międzynarodowe konsorcjum
W przedsięwzięcie, którego szczegóły otoczone są wojskową tajemnicą zaangażowały się bezpośrednio resorty obrony Włoch, Grecji, Hiszpanii, Portugalii i Litwy. Aktywnie wspierają je wyspecjalizowane agendy ministerstw obrony Szwecji, Francji, Wielkiej Brytanii, Estonii i Holandii.
Morska współpraca, koordynowana przez włoskiego potentata zbrojeniowego Leonardo połączyła czołowe koncerny zbrojeniowe Starego Kontynentu. Oprócz polskich podmiotów udział w przemysłowych przedsięwzięciach programu OCEAN 2020 zgłosiły m. in. elektroniczno – morski hiszpański kompleks przemysłowy Indra, francuska technologiczno - obronna korporacja Safran, szwedzki Saab Defence and Security, Europejski Dom Rakietowy MBDA. W programie biorą udział także mniejsi gracze przemysłu zbrojeniowego: firma Hensoldt (Niemcy), INTRACOM Defense Electronics (Grecja) czy Fincantieri – Cantieri Navali Italiani.
Dyskretny, morski nadzór
Kwestia nadzoru morskiego ze względu na znane i bardzo aktualne zagrożenia budzi w Europie a w szczególności w regionie Morza Śródziemnego ogromne zainteresowanie. Realizację zaproponowanego przez Leonardo scenariusza współpracy poprzedzono dokładną analizą wymagań operacyjnych i oczekiwań EDA ale też innowacyjnej technologicznie, a jednocześnie realistycznej oferty przedstawicieli przemysłu. Szczegóły większości założeń programu pozostają niejawne. Wiadomo jedynie iż projekt badawczy obejmuje m.in. integrację platform bezzałogowych w misjach nadzoru akwenów a także blokowania morskich rejonów w sytuacjach kryzysu i nagłego wzrostu zagrożenia. Program przewiduje wykorzystanie do tego celu platform bezzałogowych różnego typu: powietrznych dronów, nawodnych i podwodnych pojazdów zintegrowanych z centrami dowodzenia i kontroli na okrętach wojennych a także z ośrodkami koordynacji na lądzie. Łączność i wymianę danych zapewniają bezpieczne, sojusznicze satelitarne środki komunikacji.
Powietrzne i morskie bezzałogowce w akcji
Pierwsza demonstracja efektów programu OCEAN 2020 odbyła się jesienią 2019 r. w Zatoce Tarenckiej na Morzu Śródziemnym. Uczestniczyły w niej m.in. bezzałogowe śmigłowce Leonardo: SD-150 Hero i SW-4 Solo (produkowany w zakładach PZL-Świdnik) – które operowały z okrętów Marina Militare i jednostek innych europejskich partnerów.
Drugi praktyczny sprawdzian działania obronnych systemów miał miejsce w końcu sierpnia 2021 roku na Morzu Bałtyckim, w okolicach szwedzkiej Zatoki Hano. Uczestnicy ćwiczenia z udziałem Marynarki Wojennej Królestwa Szwecji zrealizowali dwa założone wcześniej scenariusze. Pierwszy dotyczył reagowania na zagrożenie ze strony szybko poruszających się po powierzchni wrogich jednostek morskich, natomiast drugi test oceniał skuteczność przeciwdziałania na symulowany atak okrętu podwodnego. Zadaniem operatorów systemów bezzałogowych było rozpoznanie i pozyskanie informacji o obydwu rodzajach zagrożeń oraz przekazanie danych do prototypowego europejskiego centrum operacyjnego (EU MOC) usytuowanego w Brukseli, zaprojektowanego przez hiszpańską firmę Indra. W ramach pokazu wykorzystano kilkanaście systemów i pojazdów bezzałogowych w tym statki powietrzne: UAS SW-4 Solo (Leonardo), UAS Patroller (Safran) oraz UAS Cobra (Bluebear), 4 bezzałogowe systemy nawodne w tym USS Sea Raider (TNO), USS Water Strider (IOSB), USS Enforcer III (Saab), USS Piraya (Saab) i 5 bezzałogowych systemów podwodnych: UUS DeDAve (IOSB), UUS Oceanscan (TNO), UUS Biondo (CMRE), UUS Sea Wasp (Saab) oraz UUS Gavia (MW Portugali).
