Rosyjska wojna nakręca zyski koncernów zbrojeniowych

Według raportu Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI) globalne wydatki na wojsko osiągnęły w 2024 r. rekordowy poziom 2,7 bln dol. To największy roczny wzrost od czasów zimnej wojny. Przychody ze sprzedaży broni na świecie w latach 2015-2024 zwiększyły się o 26 proc. Stało się tak głównie za sprawą rosyjskiej agresji na Ukrainę, która trwa już blisko cztery lata i do której dołączył zapoczątkowany przez Hezbollah konflikt w Strefie Gazy. 

Europa napędza popyt na broń

W 2024 r. sprzedaż 100 największych producentów uzbrojenia osiągnęła rekordowe 679 mld dol., ponieważ wojny na Ukrainie i w Strefie Gazy zwiększyły globalny popyt i to pomimo trudności w dostawach, poinformowali w poniedziałek eksperci SIPRI. Wartość sprzedaży była o 5,9 proc. wyższa niż rok wcześniej, a w latach 2015-2024 przychody 100 największych producentów broni zwiększyły się o 26 proc.

„W zeszłym roku globalne przychody ze sprzedaży broni osiągnęły najwyższy poziom w historii badań SIPRI, ponieważ producenci wykorzystali wysoki popyt” – podkreślił Lorenzo Scarazzato, ekspert szwedzkiego instytutu.

Czytaj więcej

Nato

Niemiecki gigant zbrojeniowy będzie jeszcze większy

W pierwszej połowie 2025 r. przychody Rheinmetalla wzrosły o prawie 10 proc., ale na koniec roku...

Jade Guiberteau Ricard, badaczka z tego samego programu, wyjaśniła agencji AFP, że „wzrost jest napędzany głównie przez Europę”, chociaż inne regiony też go odnotowały Wyjątkiem jest Azja i Oceania. Ricard podkreśliła, że wzrost popytu w Europie jest związany z wojną na Ukrainie i „postrzeganiem Rosji jako zagrożenia przez państwa europejskie”.

Według SIPRI popyt ze strony Ukrainy, a także krajów wspierających ją militarnie i potrzebujących uzupełnienia zapasów, przyczynił się do wzrostu zapotrzebowania na uzbrojenie. Wiele krajów europejskich również dąży obecnie do rozbudowy i modernizacji własnych sił zbrojnych, „co stworzy nowe źródło popytu”.

Koncerny z Czech, Niemiec, Ukrainy i Polski zyskują najwięcej

O tym, że rynek broni nakręca obecnie Europa, świadczą wyliczenia ekspertów SIPRI. Przychody 26 ze 100 największych producentów broni z siedzibą w Europie wzrosły łącznie o 13 proc. do 151 miliardów dol. Największy skok przychodów miały koncerny z Europy Środkowo-Wschodniej – najbardziej zagrożonej rosyjską wojną.

Czytaj więcej

Modernizacja Sił Zbrojnych

Europejska zbrojeniówka mocno rośnie

Duże europejskie koncerny w pierwszej połowie roku odnotowały kilkunastoprocentowe wzrosty przych...

Czeski koncern Czechoslovak Group – 46 w rankingu największych producentów broni pod względem przychodów, zanotował wzrost o 193 proc. – największy spośród wszystkich 100 koncernów globu – osiągając 3,6 mld dol. Firma skorzystała z programu Czech Ammunition Initiative, który dostarcza pociski artyleryjskie dla Ukrainy.

Polska Grupa Zbrojeniowa (PGZ) poszła w górę o 9 pozycji i jest 51 koncernem zbrojeniowym świata. Jej przychody skoczyły o blisko 34 proc. do 3,38 mld dol.

Tuż za PGZ jest zbrojeniówka Ukrainy – grupa UDI (Ukrainian Defense Industry), która w bardzo ciężkich wojennych warunkach zwiększyła przychody o ponad 40 proc. do 3,01 mld dol. Skok przychodów o blisko 47 proc. zanotował niemiecki Rheinmetall (20 pozycja, 10,5 mld dol. przychodów). Koncern mocno angażuje się w pomoc Ukrainie. Buduje m.in. fabrykę pocisków na Litwie i na Ukrainie.

Liderzy rynku zbrojeniowego Europy to brytyjski BAE Systems – 4 producent globu (+6,9 proc., 35,4 mld dol.), włoski Leonardo (+10 proc., 12 pozycja), brytyjsko-francuski Airbus (+1,2 proc., 13 pozycja) i francuska grupa Thales (+10 proc., 15 pozycja).

Czytaj więcej

Biznes

Rosja traci rynek broni. Eksport mniejszy o połowę

Od rozpętanej przez Putina wojny Rosja, drugi po USA światowy eksporter broni, traci coraz szybci...

Jak podkreśla SIPRI – europejscy producenci broni, podobnie jak koncerny amerykańskie, borykają się z trudnościami w reagowaniu na rosnący popyt. Największym problemem staje się dostęp do materiałów. Airbus i francuski Safran przed rosyjską wojną połowę potrzebnego tytanu importowały z Rosji. Od 2022 r. musiały znaleźć nowych dostawców.

Chińskie ograniczenia eksportowe dotyczące minerałów krytycznych, jak metale ziem rzadkich, skłoniły firmy – takie jak francuski Thales i niemiecki Rheinmetall – do sformułowania ostrzeżeń przed wyższymi kosztami w związku z restrukturyzacją łańcuchów dostaw.

Ameryka rządzi na rynku broni, ale...

Liderami globalnego rynku od lat pozostają koncerny z USA. W Stanach Zjednoczonych swoją siedzibę ma 39 ze 100 największych producentów broni na świecie, w tym trzech największych: Lockheed Martin, RTX (dawniej Raytheon Technologies) i Northrop Grumman. Łączne przychody amerykańskich producentów broni wzrosły o 3,8 proc., osiągając 334 mld dol. w 2024 r., co stanowi prawie połowę światowych przychodów.

Autorzy raportu zauważyli, że przekroczenia budżetowe i opóźnienia nękają kilka kluczowych programów prowadzonych przez USA, takich jak myśliwiec F-35 i okręt podwodny klasy Columbia.

Czytaj więcej

Biznes

Włoski gigant zbrojeniowy zwiększa przychody

W 2024 r. koncern Leonardo podpisał nowe zamówienia na ponad 20 mld euro. To wzrost o prawie 20 p...

Dwóch rosyjskich producentów broni, Rostec i United Shipbuilding Corporation, również znalazło się w pierwszej setce rankingu. Koncerny nie ujawniają żadnych danych finansowych i produkcyjnych. Jednak według SIPRI łączne przychody obu rosyjskich firm wzrosły o 23 proc. do 31,2 mld dol. Wojna wywołana przez Putina z nawiązką zrekompensowała rosyjskim firmom spadek eksportu. Są one obecnie największymi beneficjentami rosyjskiego budżetu. W podpisanym w piątek przez Putina budżecie na kolejne 3 lata 40 proc. wydatków pochłonie wojna i resorty siłowe, których zadaniem jest zduszenie wszelkich oznak społecznego niezadowolenia.

SIPRI zauważa, że rosyjski przemysł zbrojeniowy zmaga się z problemem znalezienia wystarczającej liczby wykwalifikowanych pracowników, „aby utrzymać prognozowane tempo produkcji niezbędne do utrzymania celów wojennych Rosji”.

Broń izraelska wciąż popularna

Region Azji i Oceanii był jedynym regionem, w którym spadły całkowite przychody 23 działających tam firm – ich łączne przychody spadły o 1,2 proc. do 130 mld dol. Autorzy raportu podkreślili, że sytuacja w Azji jest zróżnicowana, a ogólny spadek wynikał z większego spadku chińskich producentów broni.