Reklama
Rozwiń
Reklama

Intercyza ważna, nawet gdy miała jedynie zabezpieczać przed porażką w biznesie

Umowa rozdzielności majątkowej jest wiążąca, nawet gdy została zawarta tylko po to, by uniknąć ryzyka obciążenia majątku wspólnego ewentualnymi długami jednego z małżonków – uznał Sąd Najwyższy.

Publikacja: 04.11.2025 13:14

Intercyza ważna, nawet gdy miała jedynie zabezpieczać przed porażką w biznesie

Foto: Adobe Stock

Dla ważności intercyzy nie ma znaczenia, że ostatecznie biznes jednego z małżonków nie mógł przynosić strat, bo został zamknięty, a działalność drugiego zaczęła generować spore zyski. Przy podziale po rozwodzie majątku dorobkowego sądy nie doliczyły znaczących dochodów męża uzyskanych po podpisaniu intercyzy, która według zapewnień żony miała jedynie chronić majątek wspólny przed jej ewentualnymi długami.

Czytaj więcej

Sędzia Artur Grajewski: Komu służy rozdzielność majątkowa

Intercyza jako ochrona majątku wspólnego

Pokazuje to niedawna sprawa o podział majątku wspólnego zakończona przed Sądem Najwyższym. Małżonkowie zawarli umowę rozdzielności majątkowej dwa tygodnie po tym, jak tuż po urodzeniu zmarła ich druga córka i matka popadła w depresję żałobną. Żona podpisała intercyzę, być może za namową męża, w każdym razie notariusz pouczył małżonków o jej skutkach, informując, że każde z nich będzie odtąd kroczyć oddzieloną drogą finansową. Celem intercyzy miało być wyeliminowanie ryzyka obciążenia majątku wspólnego małżonków ewentualnymi długami wynikającymi z działalności gospodarczej żony, która prowadziła sklepik z odzieżą używaną. Mąż w tym czasie zamierzał założyć firmę firmę transportową, co mu się udało dwa lata później i zaczęło przynosić znaczące dochody.

Minęły kolejne dwa lata, małżonkowie rozwiedli się, nie mogąc dojść do porozumienia co do podziału majątku wspólnego. Spór sądowy skupił się na wspomnianej intercyzie. Kobieta domagała się bowiem uznania tej umowy za nieważną. Po pierwsze, dlatego, że z powodu rodzinnej tragedii zamknęła swój sklepik i zniknęło ryzyko powstania długów, więc odpadła przyczyna ustanowienia rozdzielności. Po drugie – zawarcie umowy rozdzielności majątkowej nastąpiło w okolicznościach objętych art. 58 par. 2 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego jest nieważna.

Czytaj więcej

Jak zabezpieczyć majątek na wypadek rozpadu konkubinatu? Prawniczka podpowiada
Reklama
Reklama

Sąd rejonowy przyznał kobiecie kilka składników z majątku wspólnego, w tym ich mieszkanie, ale nie podważył umowy rozdzielności majątkowej i w konsekwencji nie zaliczył do majątku wspólnego mienia uzyskanego przez męża między zawarciem tej umowy a rozwodem. Dla byłego męża zasadził zaś od byłej żony 76 tys. zł spłaty. Sąd II instancji utrzymał ten werdykt, zmniejszając tylko nieznacznie kwotę, do której spłacenia została zobowiązana żona.

Umowa rozdzielności majątkowej wiąże małżonków

Kobieta odwołała się do Sądu Najwyższego, ale ten nie podzielił jej stanowiska, wskazując, że zakresu ryzyka związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą nie da się z reguły przewidzieć. SN podtrzymał też stanowisko sądu okręgowego, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza, aby były mąż postępował w sposób niegodziwy względem skarżącej.

Odnosząc się zaś do zarzutów byłej żony, że niższe instancje sądowe wobec dwóch różnych opinii biegłych, co do jej kondycji psychicznej w czasie zawierania intercyzy, nie powołały trzeciego biegłego, jak też nie przesłuchały byłego męża, sędzia Monika Koba, przewodnicząca składu orzekającego wskazała w konkluzji uzasadnienia, że skarga kasacyjna jest instrumentem kontroli prawidłowości stosowania prawa przez sądy, a nie kontroli ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia.

Sygnatura akt: I CSK 2533/24

Opinia dla „Rzeczpospolitej”

Anisa Gnacikowska, adwokat

Celem zawierania przez małżonków umowy rozdzielności majątkowej jest często chęć uniknięcia ryzyka związanego z działalnością gospodarczą jednego z nich. Dopóki jest między nimi zgoda, to dochody idą także na zaspokajanie potrzeb rodziny. Problem zaczyna się przy rozwodzie i podziale majątku dorobkowego, gdyż dochody z firmy jednego z małżonków nie wchodzą do majątku wspólnego. Umów jednak należy dotrzymywać, dlatego warto, by przed tak ważną decyzją jak intercyza, małżonek skonsultował się z profesjonalnym prawnikiem. Chociaż obowiązuje zasada lojalności i uczciwości małżeńskiej, to zdarzają się sytuacje, że osoba proponująca taką umowę ma inne plany życiowe, stąd potrzeba rozwagi. Te zasady, ale także zwyczajna ostrożność, nakazują też tak poważnych decyzji nie podejmować w czasie trudnych, traumatycznych wydarzeń.

Sądy i trybunały
Waldemar Żurek ujawnia projekt reformy KRS. Liczy na poparcie prezydenta
Materiał Promocyjny
Aneta Grzegorzewska, Gedeon Richter: Leki generyczne też mogą być innowacyjne
Nieruchomości
Można już składać wnioski o bon ciepłowniczy. Ile wynosi i komu przysługuje?
Służby mundurowe
W 2026 roku wojsko wezwie nawet 235 tys. osób. Kto jest na liście?
Nieruchomości
Przełom w sprawie działki pod CPK. Co skłoniło Piotra Wielgomasa do jej zwrotu
Materiał Promocyjny
Osiedle Zdrój – zielona inwestycja w sercu Milanówka i… Polski
Nieruchomości
Rząd kończy z patologiami w spółdzielniach mieszkaniowych. Oto, co chce zmienić
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama